Tatrzański Park Narodowy

Tatrzański Park Narodowy leży w południowej części Polski, 

w województwie nowosądeckim, na granicy ze Słowacją.

Został powołany w 1954 roku,

 w celu ochrony zasobów przyrodniczych Tatr Polskich.

 Powierzchnia Parku wynosi 21164 ha i pod tym względem 

zaliczany jest do największych parków narodowych w Polsce.

Za wstęp na teren parku pobierane są opłaty,
 które są przeznaczane na tworzenie i utrzymanie 
infrastruktury turystycznej  i edukacyjnej parku narodowego 
oraz na ochronę przyrody. 
Część wpływów z tych opłat przeznacza się na dofinansowanie 
działalności ratowniczej 
Tatrzańskiego Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego.

Logiem Tatrzańskiego Parku Narodowego jest kozica.

Wśród gatunków zwierząt wysokogórskich należy wymienić: 
chronione od 1868r. kozicę i świstaka,
 a ponadto niedźwiedzia brunatnego, rysia i gronostaja.

Świstak tatrzański stanowi podgatunek świstaka alpejskiego. 

Przez pewien czas groziło mu wyginięcie, do czego przyczynił się góralski przesąd,

 że jego sadło jest panaceum na różne choroby.

zdjęcie z internetu

Z ptaków - orzeł przedni, puchacz, pomurnik ( gniazdujący w wyższych partiach gór,
 można go rozpoznać po czerwonych skrzydłach i niezwykłych zdolnościach wspinaczkowych),
 płochacz skalny, mantel, sokół, kruk, głuszec, jarząbek i siwerniak. 

Tatrzański Park Narodowy chroni jedyny w Polsce fragment gór o 
wysokogórskim (alpejskim) krajobrazie.

Flora tatrzańska jest bogata i bardzo zróżnicowana.

W reglu dolnym rośnie bór jodłowo-bukowy ze świerkiem.

W reglu górnym dominuje bór świerkowy z domieszką jaworu, 

modrzewia i skupieniami limby.

W piętrze kosówki rośnie, obok wymienionej kosodrzewiny,

 brzoza karpacka i róża alpejska.

Wyżej porastają murawy (hale) z dębikiem ośmiopłatkowym.

Najwyższe piętra stanowią skaliste turnie,

 ze skąpą roślinnością (mchy, porosty).

Roślinami chronionymi są: limba, szarotka alpejska, szafran spiski, 

goryczki, dziewięćsił bezłodygowy.

Około 70% powierzchni parku zajmują lasy i zarośla kosodrzewiny, 
a pozostałe 30% to murawy wysokogórskie, skały i wody. 
Ochroną ścisłą objęte jest prawie 11,5 tys. ha powierzchni, 
w tym całe piętro hal i turni, piętro kosodrzewiny 
oraz częściowo również lasy regla górnego i dolnego. 
Ochrona ścisła polega na ochronie procesów 
zachodzących w środowisku naturalnym. 
Oznacza to ograniczenie do minimum ingerencji człowieka w przyrodę.
 Ochrona częściowa obejmuje około 45% powierzchni parku, 
głównie lasy regla dolnego, silnie przekształcone 
w przeszłości przez działalność człowieka. 

Na terenie parku występują  liczne potoki oraz ok. 30 jezior zwanych "stawami". 
Są one ważnym walorem krajobrazowym Tatr Wysokich. 
Największymi tatrzańskimi stawami są Morskie Oko
 (34.5 ha oraz 50.8 m głębokości ) i Wielki Staw Polski
 (34.1 ha oraz 79.8 m gleb.). 
Jeziora tatrzańskie odznaczają się bardzo ubogim życiem biologicznym 
oraz niezwykłą przezroczystością wody.

 Charakterystyczne są zjawiska krasowe: jaskinie (ponad 650), ponory,
 wywierzyska, wodospady (np. ,,Wodogrzmoty Mickiewicza”).

Największym wodospadem jest Wielka Siklawa (70 m).

Rzeki zaczynające swój bieg w Tatrach Polskich należą do zlewiska Bałtyku,

 zaś rzeki biorące początek w Tatrach Słowackich wpadają częściowo

 do Morza Czarnego (Orawa, Wag), część do Morza Bałtyckiego (Poprad).

Największą jaskinią jest natomiast Wielka Śnieżna – Wielka Limanowa, 

której długość korytarzy w sumie liczy około 18000 metrów. 

Jej głębokość wynosi 814 metrów.

Wybierając się do Tatrzańskiego Parku Narodowego, 

należy wcześniej odpowiednio się przygotować. 

Trasa wycieczki powinna być dokładnie przemyślana, żeby ze szlaku powrócić

 przed zapadnięciem zmierzchu.

Po zmroku natomiast można pozostawać w schroniskach. 

Na terenie Parku jest osiem schronisk, a do najbardziej znanych należy

 między innymi 

schronisko nad Morskim Okiem, 

schronisko w Dolinie Pięciu Stawów Polskich 

(najwyżej położone w Polsce, na wysokości 1670 m n.p.m.) 

 oraz 

schronisko Murowaniec na Hali Gąsienicowej.

Tatrzański Park Narodowy jest udostępniany dla turystyki,
 taternictwa powierzchniowego i jaskiniowego oraz narciarstwa.
 Znajduje się tutaj sieć dobrze oznakowanych szlaków turystycznych
 o łącznej długości blisko 250 km. 
Szlaki te mają różne stopnie trudności - od typowych ścieżek spacerowych 
do tras dla wytrwałych turystów. 

W Tatrach wolno się  poruszać tylko po oznakowanych ścieżkach,

 które zwykle są w dobrym stanie, a w bardziej eksponowanych miejscach są 

często zaopatrzone w klamry i łańcuchy umożliwiające 

turystom bezpieczne dotarcie do celu nawet w razie załamania się pogody.

Na teren Tatrzańskiego Parku Narodowego nie można wprowadzać psów. 

Obszary zbudowane ze skał magmowych (granitów) tworzą turnie,
 grzbiety i szczyty gór, w tym najwyższy w Polsce szczyt – Rysy 2499 m n.p.m,

najwyższy szczyt Tatr leżący po słowackiej stronie granicy to Gerlach 2655 m n.p.m.

Zarówno polski jak i słowacki park narodowy otacza obszar otuliny, 

na którym dozwolone są niektóre formy działalności rolniczej i gospodarczej. 

Pewne przejawy tradycyjnej gospodarki rolnej

 (wypas owiec, koszenie traw) dozwolone są nawet 

na obszarach pod ścisłą ochroną, co jest o tyle uzasadnione, 

że działalność taka ma tu wielowiekową tradycję, 

a zaprzestanie jej może spowodować drastyczne zmiany w ekosystemie. 

Ze względu na unikatowy charakter tego wysokogórskiego obszaru 

oba tatrzańskie parki narodowe; polski i słowacki; 

zostały w 1993 roku wpisane na listę Rezerwatów Biosfery UNESCO.

Śmieci i inne nieczystości zabierz ze sobą i wyrzuć w domu,

 hotelu czy pensjonacie. 

Pozostawione odpadki stanowią zagrożenie dla zwierząt, 

które skuszone ich zapachem - mogą je zjeść. 

Takie zdarzenie może doprowadzić do choroby, a nawet śmierci zwierzęcia. 

Z tego też powodu nie ma na terenie Parku koszy na śmieci.

Płoszenie lub niepokojenie zwierząt może je narazić na niepotrzebny stres. 

Spotkanie dzikiego zwierzęcia na terenie Parku nie należy do rzadkości. 

W takich przypadkach w miarę możliwości spokojnie się oddal bądź omiń je.

 Nigdy nie podchodź do zwierzęcia, np. aby zrobić mu zdjęcie. 

Pamiętaj, że dzikie zwierzęta mogą być niebezpieczne dla człowieka.

https://www.youtube.com/watch?v=OSlA2QBhXnk&list=UU4ZK71KlL07ufI3PQdss5yw